Далайн какофони нь далайн хөхтөн амьтдыг тарчлаан зовоох явдал юм

2024 Зохиолч: Daisy Haig | [email protected]. Хамгийн сүүлд өөрчлөгдсөн: 2023-12-17 03:11

БЕРГЕН, Норвеги - Ачаа тээврийн сэнсний тасралтгүй цохилт, нефть, хийн хайгуулын цохилт, усан доорхи цэргийн туршилтаар далайн чимээ шуугиан зарим далайн хөхтөн амьтдын хувьд тэсвэрлэх чадваргүй болжээ.

Тэнгисийн доорхи алслагдмал, чимээгүй ертөнцийн дүр төрхөөс ялгаатай нь усан доорхи дууны эрчим сүүлийн 50 жилийн хугацаанд дунджаар 20 децибелийн хурдтай өсч, зэрлэг ан амьтдад аймшигтай үр дагавар авчирсан.

"Дуу чимээ гэдэг нь далайн амьтан (халим, дельфин гэх мэт том усан хөхтөн амьтад) -тай харилцдаг зүйл юм. Тэд хүрээлэн буй орчноо ингэж мэдэрдэг. Тэдний хувьд сонсгол нь бидний хувьд алсын хараа чухал ач холбогдолтой" гэж тайлбарлав. Халим ба далайн гахайг хамгаалах нийгэмлэг (WDCS).

Тэрбээр өнгөрсөн сарын сүүлээр Норвегийн баруун өмнөд эрэгт Берген хотод болсон нүүдлийн зүйлийн тухай олон улсын хурлын үеэр AFP агентлагт "Хэрэв хэт их дуу чимээ гарвал тэд тийм ч сайн харилцаж чадахгүй байх" гэж хэлэв.

Энэхүү акустик "манан" -гийн хор уршиг нь сайн нөхцөлд хэдэн арван км (миль) зайд харилцаа холбоо тогтоож чаддаг цоохор могойнуудын өөрсдийгөө чиглүүлж, хоол хүнс олж, нөхөн үржих чадварыг бууруулдаг явдал юм.

Гүехэн усан дундуур удаан хурдтай яваа жижиг оврын завины хөдөлгөөн нь савласан далайн гахайнаас гарах дуу чимээг 26 хувь, нисгэгч халимны хувьд 58 хувиар бууруулахад хангалттай байж болох юм гэж саяхны судалгаа харуулж байна.

Далайн арчилгаа, Байгалийн нөөцийг хамгаалах зөвлөл гэх төрийн бус байгууллагуудтай хамтран ажилладаг Николас Энтруп хэлэхдээ далай тэнгисийн хөхтөн амьтдад шөнийн цэнгээний газрууд ямар хүн болох вэ гэдэг шатандаа орлоо гэж хэлэхдээ "Та үүнийг хэсэг хугацаанд даван туулж магадгүй, гэхдээ та тэнд амьдарч чадахгүй."

"Гэр бүлтэйгээ холбоо барьж чадахгүй, байнга хашгирч байх нөхцөл байдлыг төсөөлөөд үз дээ" гэж тэр хэллээ.

Далайнууд өргөн уудам бөгөөд дуу чимээний түвшинг дээшлүүлэхэд санаа зовдог амьтад мэдээж цаашаа явж болох боловч цоо шинэ амьдрах орчныг олж, түүнд дасан зохицоход бэрхшээлтэй байдаг.

Асуудал нь туйлын мөс хайлахад хүн төрөлхтөн далайн тээврийн шинэ маршрутуудыг хийж, нефть, хий хайж байхдаа улам бүр том ул мөр үлдээж байгаа Арктикийн бүс нутагт нэн аймшигтай юм.

"Жишээлбэл, Narwals нь амьдрах орчныг нарийн тодорхойлсон байдаг" гэж Симмондс тайлбарлав. "Тэд тэр хүйтэн орчинд маш их дасан зохицсон. Хэт их дуу чимээ гарвал тэд хаашаа явах вэ?"

Үүнтэй ижил асуудал нь Канадын хойд эрэгт нүүдэллэдэг, дуу чимээ ихтэй белуга буюу цагаан халимд хамаатай.

30 км (18.7 миль) зайд байгаа хөлөг онгоцыг илрүүлэх чадвартай эдгээр хөхтөн амьтад Баффин арлыг тойрсон нарийхан хоолойгоор дамжин нүүдлийн замаа үргэлжлүүлэхийн төлөө тэмцэнэ.

"Тодорхой зүйлүүд хэрхэн дасан зохицохыг, эсвэл бүр дасан зохицохыг бид ердөө л мэдэхгүй байна" гэж Симмондс хэлэв.

Зарим тохиолдолд хүний үүсгэсэн үймээн самуун үхэлд хүргэдэг.

Жишээлбэл, шумбагч онгоцны эсрэг шумбагч онгоц ашиглах нь халимыг их хэмжээгээр наран шарлагын газар болгосон гэж сэжиглэж байгаа юм. Жишээлбэл, 2002 онд НАТО-гийн сургуулилт хийсний дараа Канар арал дээр 15 хушуутай халим устаж үгүй болсон.

"Бид цэргийн асуудлаар ярилцаж байгаа тул ил тод мэдээлэл байхгүй тул асуудлын бодит цар хүрээг бид маш бага мэддэг" гэж Entrup хэлэв.

Бусад аюул заналхийлэлд газрын тос, байгалийн хийн сейсмик хайгуул орно. Үүнд далайн ёроолд чичиргээ үүсгэх зорилгоор агаарын канон ашиглан доор нуугдсан боломжит баялгийг илрүүлэхэд оршино.

Хэдэн жилийн өмнө АНУ-ын зүүн хойд эрэг дээр хэрэгжүүлсэн ийм нэг төсөл нь Аляскийн дайтай газар нутагт ховордсон ан амьтан болох сэрвээт халимыг шууд утгаар нь хааж, үйл ажиллагааны туршид тэдний харилцаа холбоо тогтоох боломжийг хаасан юм.

Илүү том хэмжээтэй турбинуудаас бүрдсэн асар том далайн эргийн салхин паркуудыг барьж байгуулах гэх мэт илүү "байгаль орчинд ээлтэй" төслүүдээс аюул гарч болзошгүй юм.

Нийтлэг арга бол орчин үеийн салхин тээрмүүдийг далайн ёроолд бэхлэх монопод тарих зорилгоор гидравлик алхаар далайн ёроолыг нэвтэлж нэвтрэх явдал юм.

Овоолон жолоодлого гэж нэрлэгддэг энэхүү төхөөрөмж нь 250 децибелийн дуу чимээг ялгаруулдаг бөгөөд энэ нь ойролцоох далайн хөхтөн амьтдын үхлийн тун юм. Гэсэн хэдий ч өрөмдлөгийн талбайг тойрсон агаарын бөмбөлгийн хөшгийг бий болгосноор аюулыг багасгахад хялбар гэж шинжээчид үзэж байна.

Овоолгын жолоодлогын дээр засвар үйлчилгээ, кабель татах, боомтын дэд бүтцийг өргөжүүлэхтэй холбоотой хөлөг онгоцны хөдөлгөөн бас далайн хөхтөн амьтдын амьдрах орчныг багасгаж байна.

"Зураг бүрхэг байна, гэхдээ одоо бидэнд зарим бэрхшээлийг арилгах мэдлэг, арга зүй байна" гэж Барселоны Их Сургуулийн Хэрэглээний био акустик лабораторийн францын судлаач Мишель Андре далайн ёроолын дууны түвшинг зураглах төслийг зохицуулж байна.

"Жишээлбэл, завины гаргадаг дуу чимээг багасгах нь нилээд хялбар юм" гэж AFP агентлагт хэлээд "Зүгээр л цэргийнхнийг хар л даа, тэд яаж хийхээ аль хэдийн мэддэг болсон."

Европ энэ чиглэлээр анхдагч байсан гэж Андре хэлэхдээ Европын Комиссоос дуу чимээ, чичиргээ багасгах усан онгоцонд чиглэсэн инновацийн шийдлүүд буюу СИЛЕНВ-ийг санхүүжүүлж байгааг тэмдэглэв.

Түншлэгч 14 улсыг багтаасан энэхүү төсөл нь хөлөг онгоцнуудад зориулсан "акустик ногоон шошго" бий болгох зорилготой юм.

Европын Холбоо мөн усан дахь дуу чимээний түвшинг бууруулах удирдамж боловсруулж байгаа бөгөөд бусдыг дагаж мөрдөх урам зориг өгнө гэж найдаж байна.